30/04
Lotnisko Warszawa-Babice (Bemowo) to jedno z najbardziej rozpoznawalnych lotnisk w obrębie aglomeracji warszawskiej. Znajduje się w dzielnicy Bemowo (na granicy z Bielanami), a jego historia sięga pierwszych dekad XX wieku. Obecnie obsługuje przede wszystkim ruch śmigłowcowy, loty szkoleniowe i służb ratowniczych oraz stanowi miejsce organizacji różnych imprez masowych. Poniżej przedstawiono najważniejsze fakty z historii portu, jego parametry techniczne, a także obecny stan prawno-organizacyjny.
1.Pierwsze lądowiska (do 1918 roku)
Już w czasie I wojny światowej, na terenach dzisiejszego Bemowa i Bielan wykorzystywano niewielkie lądowiska przez samoloty rosyjskie i niemieckie. Z uwagi na dogodne położenie i stosunkowo płaski teren, obszar ten stanowił naturalne miejsce dla działań lotniczych.
2.Okres międzywojenny
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, na gruntach znajdujących się wówczas poza granicami administracyjnymi Warszawy, funkcjonowały kolejne ośrodki związane z rozwojem lotnictwa. Swoją siedzibę miał tu m.in. Instytut Badań Techniki Lotniczej (IBTL), później przekształcony w Instytut Techniczny Lotnictwa.
Lotniskowe zaplecze rozwijało się wówczas w sposób niewielki, jednak kształtowało już infrastrukturę, która z czasem ewoluowała w pełnoprawne lotnisko.
3.Okres powojenny
Bezpośrednim punktem wyjścia dla dzisiejszego Lotniska Warszawa-Babice było wojskowe lotnisko na Bemowie, które po II wojnie światowej zostało zlokalizowane na terenie tzw. Szwedzkich Gór, pomiędzy Fortem Bema a Boernerowem. Teren ten należał do gminy Blizne z siedzibą w Starych Babicach – stąd wzięła się nazwa „Babice”.
1.Dawne pasy startowe
W czasach, gdy lotnisko funkcjonowało przede wszystkim jako obiekt wojskowy, posiadało ono dwie betonowe drogi startowe:
Po pewnym czasie część jednej z dróg startowych włączono w ciąg ul. Powstańców Śląskich, której jezdnia przebiegała po betonowej nawierzchni dawnego pasa. Druga, dłuższa droga startowa wciąż jest wykorzystywana, choć obecnie jedynie na fragmencie swojej pierwotnej długości.
2.Współczesne pasy startowe
Aktualnie, lotnisko dysponuje:
Oba pasy wykorzystywane są głównie do startów i lądowań lekkich samolotów, śmigłowców oraz statków powietrznych związanych z lotami szkoleniowymi.
3.Zarządca i użytkownicy
Lotniskiem Warszawa-Babice zarządza Centrum Usług Logistycznych „Lotnisko Warszawa-Babice”, będące częścią grupy Centrum Usług Logistycznych (instytucji gospodarki budżetowej podległej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, z Komendantem Głównym Policji jako organem założycielskim). Z lotniska korzysta m.in.:
1.Pokazy lotnicze (1957)
8 września 1957 roku na lotnisku odbyły się jedne z największych wówczas pokazów lotniczych w Polsce, organizowane w ramach Tygodnia Lotnictwa. Wydarzenie przyciągnęło blisko 300-tysięczną publiczność, a w powietrzu zaprezentowało się około 400 statków powietrznych. Był to pokaz siły i rozwoju polskiego lotnictwa cywilnego i wojskowego w pierwszych latach po wojnie.
2.Koncert Michaela Jacksona (1996)
20 września 1996 roku na Bemowie odbył się jedyny w Polsce koncert Michaela Jacksona w ramach trasy HIStory World Tour. Wydarzenie zapisało się w pamięci fanów muzyki pop jako jedno z największych widowisk lat 90.
3. Inne imprezy masowe
Lotnisko stało się w kolejnych latach popularnym miejscem organizacji imprez rozrywkowych i kulturalnych, m.in.:
Ponadto na terenie lotniska odbywają się zawody motoryzacyjne, jak Rajd Barbórka czy wyścigi na ¼ mili.
1.Urbanizacja i konflikt z mieszkańcami
Wokół dawnego lotniska wojskowego rozwijała się zabudowa mieszkaniowa, co doprowadziło do rosnących problemów z hałasem i bezpieczeństwem. Z tego powodu wprowadzono w Lotnisku Warszawa-Babice niestandardową procedurę kręgu nadlotniskowego, która ma za zadanie ograniczyć uciążliwość lotów nad gęsto zabudowanymi obszarami. Niestety, budzi ona kontrowersje wśród pilotów oraz instruktorów i wciąż jest źródłem napięć z lokalną społecznością.
2.Decyzja Prezydenta m.st. Warszawy (2019)
W 2019 roku Prezydent m.st. Warszawy wprowadził nowe limity dotyczące lotów komercyjnych i szkoleniowych po tzw. 22-kilometrowym kręgu nad osiedlem Piaski, Trasą AK i Wisłą. Miały one obowiązywać w godzinach 8.00–22.00 i nie przekraczać 100 lotów dziennie (w ciągu godziny – do 10 lotów). Planowano także montaż systemu monitorowania hałasu.
Zarządca lotniska odwołał się od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO), które ostatecznie w 2022 roku uchyliło decyzję prezydenta w całości. Wcześniej, w 2021 roku, Wojewódzki Sąd Administracyjny nakazał SKO merytoryczne rozpatrzenie sprawy, co skutkowało jej ostatecznym uchyleniem przez Kolegium.
3.Postępowanie Prokuratury Rejonowej (2021)
Z uwagi na zgłaszane przez mieszkańców przypadki nadmiernego hałasu, w 2021 roku Prokuratura Rejonowa Warszawa-Wola wszczęła śledztwo w sprawie nadmiernego ruchu lotniczego i potencjalnego zagrożenia dla zdrowia oraz spokoju publicznego.
Współcześnie Lotnisko Warszawa-Babice pełni przede wszystkim funkcję:
Choć lotnisko nie obsługuje regularnych rejsowych połączeń pasażerskich, jest istotnym punktem na mapie warszawskiego lotnictwa ogólnego (GA – General Aviation) oraz kluczowym elementem infrastruktury bezpieczeństwa publicznego.
Lotnisko Warszawa-Babice (Bemowo) to miejsce o bogatej historii i niebagatelnym znaczeniu dla rozwoju stołecznego lotnictwa. Choć pierwotnie było to lotnisko wojskowe, dzisiaj pełni wieloaspektową rolę – od szkoleniowej po ratunkową i rozrywkową. Jednocześnie, rozrastająca się wokół infrastruktura mieszkaniowa rodzi dyskusję o dalszym kształcie funkcjonowania lotniska, sposobach minimalizowania uciążliwości hałasowej i wpływu na środowisko.
Mimo kontrowersji, Lotnisko Bemowo wciąż stanowi ważny punkt na lotniczej mapie Warszawy, łącząc tradycję, nowoczesne rozwiązania i pasję do lotnictwa.